شاید برایتان سوال پیش بیاید که آسم چیست؟ آسم یکی از انواع بیماری‌های مزمن و طولانی مدت ریه بوده که موجب ملتهب شدن راه‌های هوایی و سخت شدن امر تنفس می‌شود. آسم شدید ممکن است موجب اختلال در امر صحبت کردن و یا تحرک شود.
آسم با ایجاد التهاب در لوله‌های برونش و تولید ترشحات اضافی در لوله‌ها بروز می‌کند. افراد مبتلا به آسم زمانی که راه‌های هوایی سفت، ملتهب یا پر از مخاط می‌شود، علائم ابتلا به آسم را از خود نشان می‌دهند.
برای آشنایی با متعلقات کمک تنفسی می توانید مقاله مربوطه را مطالعه کنید.
سه نوع اختلال اصلی نشان دهنده ابتلای فرد به آسم
بعد از اینکه به سوال آسم چیست پاسخ دادیم حال نوبت این است که بگوییم افرادی که آسم دارند دچار چه اختلالاتی می شوند ؟ در ادامه با ما همراه باشید.
- انسداد راه هوایی
وقتی در حالت عادی فرد نفس می‌کشد، نوارهای عضلانی اطراف راه‌های هوایی شل می‌شوند و هوا آزادانه حرکت می‌کند.
اما وقتی فرد دچار آسم است، ماهیچه‌ها سفت شده و عبور هوا را دشوار می‌نماید.
- التهاب
التهاب ناشی از قرمز و متورم شدن لوله‌های برونش در ریه می باشد، این التهاب می‌تواند به ریه های فرد آسیب برساند.
- تحریک پذیری راه هوایی
افراد مبتلا به آسم با داشتن راه‌های هوایی حساس به محرک ها واکنش بیشتری نشان می دهند.
مشکلات فوق ممکن است علائمی مانند سرفه، به خصوص در شب یا صبح، خس خس سینه، صدای سوت هنگام نفس کشیدن، تنگی نفس سفتی، درد یا فشار در قفسه سینه داشته باشند.
علائم نشان دهنده آسم از یک حمله آسم به حمله بعدی متفاوت است، و معمولا در یک حمله خفیف و در طول حمله دیگر شدید است.
برای آشنایی با دستگاه اکسیژن ساز می توانید محتوای مربوط به آن را مطالعه کنید.
حمله آسم چیست؟
حمله آسم دوره ای است که در آن نوارهای عضلانی اطراف راه های هوایی تحریک می‌شوند تا سفت شوند.
این سفت شدن برونکواسپاسم نامیده می‌شود. در طول حمله، پوشش مجاری هوایی متورم یا ملتهب شده و سلول‌های پوشاننده راه‌های هوایی، مخاطی بیشتر و ضخیم‌تر از حد طبیعی می‌سازند.
همه این موارد (اسپاسم برونش، التهاب و تولید مخاط) موجب ایجاد علائمی مانند احساس خفگی و مشکل در فعالیت‌های عادی روزانه می‌شوند. حمله آسم با گذشت زمان بدتر شده، بنابراین نیازمند درمان فوری می‌باشد. بدون درمان فوری مانند استفاده از اسپری آسم یا گشاد کننده‌های برونش، امر تنفس بسیار سخت تر می‌شود.
اگر در این زمان از یک پیک فلومتر استفاده شود، عدد نمایان شده احتمالاً کمتر از 50 درصد خواندن پیک جریان معمول فرد خواهد بود. بسیاری از پزشکان استفاده از یک پیک فلومتر را به افراد دارای آسم تجویز می‌نمایند. این ابزار یک وسیله پزشکی است که جهت اندازه‌گیری حجم حداکثر ریه به کار می‌رود.
با قرار دادن قسمت سری پیک فلومتر در دهان، این دستگاه حجم هوا را برحسب لیتر در دقیقه به فرد نشان می‌دهد. قابلیت جابه جایی این دستگاه استفاده از آن را در هر مکانی آسان نموده و موجب کنترل درمان می‌شود.
درجه آسم، براساس علائم آن رتبه بندی می‌شود.
برای اطلاعات از قیمت و توضیحات دستگاه اکسیژن به شما پیشنهاد می کنیم محتوای کپسول اکسیزن را مطالعه کنید.
رتبه بندی آسم
1. آسم متناوب خفیف
شامل علایم خفیف بوده و حملات آن به میزان کمتر از دو دفعه در هفته و علایم شبانه کمتر از دو دفعه در هر ماه است..
2. آسم پایدار خفیف
بروز علایم سه الی شش مرتبه در هر هفته و علایم شبانه سه الی چهار دفعه در هر ماه. حملات این آسم، بر فعالیت‌های فرد تأثیر می گذارد.
3. آسم پایدار متوسط
شامل حملات روزانه شبانه بیش از 5دفعه در در ماه است، این علایم نیز بر فعالیت فرد تأثیر گذار می-باشد.
4. آسم شدید و مداوم
علایم آسم مداوم به صورت هر روز در طول روز و شب بروز می‌کند.
دلایل ابتلا به آسم
انواع آسم می تواند توسط راه ها و دلایل مختلف با محرک های یکسان ایجاد شود.
- آلرژن ها، از جمله گردو خاک گرده گیاهان و مواد محرک مانند دود و مواد شیمیایی
- ورزش سنگین
- وجود آنفلوآنزا یا سرماخوردگی
- شرایط آب و هوایی
- بعضی از داروهای خاص
برای آموزش اندازه گیری میزان اکسیژن مقاله مرتبط با آن را مطالعه کنید.
انواع مختلف بیماری آسم
آسم کودکانه
یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در کودکان بوده که ممکن است در هر سنی ایجاد شود. برخی از محرک های رایج آسم دوران کودکی عبارتند از:
- عفونت های تنفسی و سرماخوردگی
- دود سیگار، از جمله دود تنباکوی دست دوم
- آلرژن‌ها
- آلاینده‌های هوا
- قرارگرفتن در معرض هوای سرد
- تغییرات ناگهانی دما
- هیجان
- فشار
- ورزش
آسم کودکانه ممکن است با ورود فرد به بزرگسالی از بین برود یا مادام العمر باشد.
اگر به دنبال خرید دستگاه اکسیژن ساز هستید ، قبل از آن مقاله معایب دستگاه اکسیژن ساز را مطالعه کنید.
آسم بزرگسالان
آسم می‌تواند در هر سنی از جمله در بزرگسالی ایجاد شود.
عوامل موثر بر ابتلا به آسم در بزرگسالی
- بیماری تنفسی
- آلرژی و قرار گرفتن در معرض آلرژن‌ها
- عوامل هورمونی
- چاقی
- فشار
- سیگار کشیدن
علایم آسم در بزرگسال اغلب پایدار بوده، کنترل و درمان آن را دشوار می‌نماید.
آسم شغلی
آسم شغلی در نتیجه قرارگرفتن فرد در معرض یک آلرژن یا محرک موجود در محل کار رخ می‌دهد. حدود 1 مورد از هر 6 مورد آسم بزرگسالان در محل کار شروع می‌شود. علاوه بر این، حدود 21 درصد از بزرگسالان شاغل مبتلا به آسم متوجه شده‌اند که علائم آسم در محل کار بدتر می‌شود.
آسم ائوزینوفیلیک
فرم دیگری از بیماری آسم است که در موارد شدید با داروهای عادی درمان نمی گردد. اگرچه برخی از افراد مبتلا به آسم ائوزینوفیلیک با داروهای استاندارد آسم درمان می‌شوند، و برخی دیگر ممکن است از درمان‌های بیولوژیکی خاص بهره ببرند.
یکی از داروهای بیولوژیک که باعث کاهش تعداد ائوزینوفیل در حملات آسم می شود، یک نوع سلول خونی مرتبط به واکنش آلرژیک بوده که می‌تواند منجر به تحریک آسم گردد.
آسم فصلی
این مدل آسم هنگامی بروز می کند که بعضی از آلرژن های خاص در زمان خاصی از سال وجود داشته باشند به عنوان مثال، هوای سرد در زمستان یا گرده گل در بهار یا تابستان ممکن است علائم آسم فصلی را تحریک کند. افرادی که مبتلا به آسم فصلی هستند، هنوز در بقیه سال این بیماری را دارند، اما معمولاً علائمی را تجربه نمی‌کنند. تقریبا همه افراد مبتلا به آسم از اسپری‌های آسم جهت رفع حملات خفیف و پیشگیری از بروز حملات شدید استفاده می‌نمایند.
اسپری‌های آسم یک دستگاه کوچک و قابل حمل بوده که حاوی دارویی خاص می‌باشد .این دارو توسط دم و بازدم فرد وارد مجاری تنفسی شده و جذب دیگر اندام‌ها نمی‌شود. به همین دلیل دارای عوارض کمتر و اثر سریع‌تر می‌باشد.
انواع اسپری آسم
انواع مختلفی از اسپری‌های استتشاقی آسم وجود دارد که بر اساس عملکرد به دو نوع اسپری‌های تسکین دهنده و اسپری‌های پیشگیری کننده تقسیم می‌شوند.
-
اسپری های تسکین دهنده
این نوع اسپری خود شامل دو نوع اسپری با اثری سریع و اسپری با اثر طولانی مدت می‌باشد. این اسپری ها که برونکودیلاتور (Bronchodilator) نیز نام دارند، حاوی گشاد کننده و ریلکس کننده مجاری تنفسی و برونش‌ها هستند. اسپری‌هایی که سریع الاثر هستند، موجب رفع سریع حملات آسم شده و اثر کوتاه مدت دارند. در حالیکه اسپری‌های طولانی الاثر، موجب رفع دیرتر حملات آسم شده ولی دارای اثر بلند مدت می باشند.
انواع اسپری‌های تسکین دهنده
اسپری سالبوتامول (Salbutamol)
از رایج‌ترین فرم اسپری درمانی آسم بوده که دارای یک عملکرد سریع الاثر است. این اسپری با شل کردن و ریلکس کردن کل مجاری تنفسی، باعث از بین بردن تنگی نفس و سرفه می‌گردد. قوطی اسپری سالبوتامول بیشتر به رنگ آبی تولید شده و به نام‌های تجاری ونتالیکس و ونتولین نیز شناخته می‌شود
اسپری سالمترول (Salmeterol)
یک داروی گشاد کننده برونش و دارای عملکردی طولانی اثر (12 ساعت) می‌باشد. حاوی داروی سالمترول است و برای رفع حملات آسم مناسب نیست. این اسپری اغلب به رنگ سبز تولید شده و پس از 10 الی 20 دقیقه اثر گذاشته و به نام‌های سروتت یا سالمکس نیز شناخته می‌شود.
اسپری، کپسول استنشاقی فورمترول (Formoterol)
این اسپری یکی دیگر از انواع داروهای شل کننده راه های تنفسی بوده که دارای پودر فومترول نیز می‌باشد. بیشتر برای پیشگیری از عوارض آسم با اثر درمانی طولانی مدت تجویز می گردد.
اسپری ، کپسول استنشاقی کرومولین سدیم (Cromolyn Sodium)
گشاد کننده مجاری تنفسی با اثر درمانی طولانی مدت است.
-
اسپری های پیشگیری کننده
حاوی داروهای درمانی استروئیدی بوده و درنتیجه استفاده از آن منجر به کاهش التهاب راه¬های تنفسی می‌گردد.
انواع اسپری پیشگیری کننده
اسپری فلوتیکازون (Fluticasone)
یکی از اسپری‌های حاوی داروهای استروئیدی و ضدالتهابی است که با مهار فعالیت سیستم ایمنی بدن، موجب کاهش التهاب ریه و مجاری تنفسی می‌شود. این اسپری از طریق بینی یا به صورت استنشاقی مورد استفاده قرار می‌گیرد
اسپری بکلومتازون (Beclometasone)
این اسپری که اغلب به نام‌های بکلکس، بکلونازال، بکلوتروکس و بکلیت آکوا نیز شناخته می‌شود، با خاصیت ضد التهابی خود موجب کاهش خلط در مجاری تنفسی و کاهش التهاب برونش‌ها می‌شود، اغلب برای جلوگیری از بروز حملات شدید آسم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اسپری بودزوناید (Budesonide)
اغلب جهت رفع علائم رینیت آلرژیک و کنترل آسم مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک داروی ضدالتهابی و استروئیدی بوده به نام‌های نبول پالمیکورت، بودکورت و یا بودسوناید نیز شناخته می‌شود.
آموزش کار با اسپری آسم
1. ابتدا کلاهک دستگاه را برداشته و محتویات آن را به خوبی تکان دهید.
2. قبل از استفاده از دستگاه عمل بازدم را به صورت کامل و به دور از دستگاه انجام دهید و ریه‌ها را از هوا خالی نمایید.
3. سر خود را مستقیم قرار داده و به هیچ طرفی کج نکنید.
4. کمی چانه خود را به سمت بالا هدایت کنید زیرا اگر چانه به سمت پایین باشد، محتویات به جای ریه به سمت دهان و گلو وارد می‌شود.
5. دهانه دستگاه را بین دندان‌ها قرار داده و با کمک لب‌ها دهانه را کامل مهر و موم نمایید . این عمل، مانع از پخش شدن مواد به بیرون می‌گردد.
6. هم‌زمان با فشاردادن قسمت فوقانی دستگاه، نفس‌های عمیق و آرام بکشید. این کار باعث می‌شود تا محتویات به آرامی و مستقیم وارد ریه‌ها شود
7. بسیار مهم است که با خارج کردن دستگاه عمل دم را انجام دهید
8. تا زمانیکه راحت هستید نفس خود را حبس کنید، هدف این است که تا قبل از انجام عمل بازدم نفس خود را تا ده ثانیه حبس کنید تا کمک رسانی به ریه‌ها به طور کامل انجام شود.
9. نفس خود را کاملا بطور نرمال خارج کنید.
10. در پوش دستگاه را گذاشته تا سالم و پاکیزه بماند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت آبی سلامت مراجعه بفرمایید.
